در مواردی که تماس اندازه گیر دما با پروسه امکان پذیر نیست مثلا هنگامی که پروسه متحرک است و یا دمای آ بسیار بالاست به گونه ای که هرگونه تماس موجب ذوب شدن و خرابی اندازه گیر دما میشود و یا هنگامی که پروسه دارای مواد مخرب و زیانبار است از اندازه گیر تشعشعی دما (پیرومتر) استفاده میشود. نمونه هایی از اینگونه موارد را می توان در صنایع ریخته گری و فولاد و همچنین صنایع چینی و سرامیک و صنایع شیمیایی پیدا کرد. برای انداز ه گیری دما بدون تماس مستقیم یا غیر مستقیم با پروسه، از اندازه گیرهای تشعشعی و نوری استفاده میشود. مشهورترین نوع پیرومتر disappearing filament است.
در پیرومتر درخشندگی فیلامان لامپ پیرومتر توسط اپراتور با تغییر جریان گذرنده از آن تغییر میکند. از طریق چشمی پیرومتر هم جسم داغ و هم فیلامان لامپ قابل رویت هستند. وقتی که درخشندگی فیلمان با جسم گرم یکی شد فیلامان نامرئی میشود و از طریق جریان برق گذرنده از فیلامان ، دمای جسم گرم اندازه گیری میشود.
حد بالای دمای قابل اندازه گیری با اندازه گیرهای تشعشعی به حدود 4000 درجه سانتی گراد میرسد.